Levendige wormen en ander ongerief
Van Techniek in Nederland
| Regel 11: | Regel 11: | ||
Vooral vanwege de financiële consequenties was een bedorven brouwsel traditioneel het schrikbeeld van iedere ondernemer in de biernijverheid. De Brabantse brouwer Jakobus Buys geeft in zijn boekje uit 1798 een opsomming van een aantal | Vooral vanwege de financiële consequenties was een bedorven brouwsel traditioneel het schrikbeeld van iedere ondernemer in de biernijverheid. De Brabantse brouwer Jakobus Buys geeft in zijn boekje uit 1798 een opsomming van een aantal | ||
| − | |||
'' 'rampen, waar aan men in het brouwen onderworpen is.' '' [[Noten TIN19-1-H6#6-97|<sup>[97]</sup>]] | '' 'rampen, waar aan men in het brouwen onderworpen is.' '' [[Noten TIN19-1-H6#6-97|<sup>[97]</sup>]] | ||
| + | Sommige van die rampen, zoals het voorkomen in de drank van'' 'korte, dikke, levendige wormen met staarten','' | ||
| + | hadden waarschijnlijk te maken met het gebruik van bedorven grondstoffen. | ||
| − | + | Maar over de oorzaak van andere soorten bederf als het'' 'lijmen van het meel in het brouwen','' het verzuren, het '''verzomeren' '' en het '' 'vaats' '' en '' 'lang' '' worden van bier of de bittere smaak van een brouwsel, tastte men veelal in het duister. | |
| − | + | ||
| − | '' ' | + | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | Onvoldoende 'reinheid en zuiverheid' in het bedrijf werden wel terecht als belangrijke boosdoeners gezien. | |
| Regel 32: | Regel 29: | ||
'''Dark ages''' | '''Dark ages''' | ||
| − | De [[Stoom en de Nederlandse brouwerijen|''' | + | De introductie van [[Stoom en de Nederlandse brouwerijen|'''stoomketels''']], die overvloedig heet water konden leveren, betekende voor het schoonhouden van de brouwerijen een belangrijke vooruitgang. Ook door de toepassing van natuurijs en later [[Na de pioniers|'''koelapparatuur''']] slaagde men er in om het bederf tegen te gaan. Vooral in Duitsland gingen brouwerijen in de jaren zeventig over tot het [[begrippenlijst#Pasteuriseren|pasteuriseren]] van bier. Het bleek echter bij lange na niet mogelijk om bedorven brouwsels met de verbeterde schoonmaak- en [[Begrippenlijst#Conserverend|conservering]]smogelijkheden geheel uit te bannen. |
Om voor brouwers meestal onbegrijpelijke redenen bleek een bepaalde partij bier een afwijkende, vaak bittere smaak te hebben, zuur te zijn of snel te bederven. Het waren, zoals een Engelse brouwer het tijdens een congres in 1900 noemde, de 'dark ages' van de bierindustrie.[[Noten TIN19-1-H6#6-99|<sup>[99]</sup>]] | Om voor brouwers meestal onbegrijpelijke redenen bleek een bepaalde partij bier een afwijkende, vaak bittere smaak te hebben, zuur te zijn of snel te bederven. Het waren, zoals een Engelse brouwer het tijdens een congres in 1900 noemde, de 'dark ages' van de bierindustrie.[[Noten TIN19-1-H6#6-99|<sup>[99]</sup>]] | ||
| − | De problemen met de bedorven brouwsels namen in ernst toe, toen door de invoering van koelmachines steeds meer brouwerijen een groter deel van het jaar bleven doorwerken, in plaats van het brouwen in de warmere maanden te staken. Juist in die periode namelijk nam het risico van infectie van de biergist snel toe. Vooral een onvolkomen gereinigde brouwinstallaties werd dan een waar paradijs voor ongewenste [[begrippenlijst#Micro | + | De problemen met de bedorven brouwsels namen in ernst toe, toen door de invoering van koelmachines steeds meer brouwerijen een groter deel van het jaar bleven doorwerken, in plaats van het brouwen in de warmere maanden te staken. Juist in die periode namelijk nam het risico van infectie van de biergist snel toe. Vooral een onvolkomen gereinigde brouwinstallaties werd dan een waar paradijs voor ongewenste [[begrippenlijst#Micro/organismen|micro-organismen]].[[Noten TIN19-1-H6#6-100|<sup>[100]</sup>]] |
[[Afbeelding:TIN19_blz206.jpg|thumb|400px|right|Het personeel van brouwerij de Sleutel]] | [[Afbeelding:TIN19_blz206.jpg|thumb|400px|right|Het personeel van brouwerij de Sleutel]] | ||
| Regel 65: | Regel 62: | ||
Feltmann meende aanvankelijk dat het vervaardigen van een [[begrippenlijst#Gistconcentraat|gistconcentraat]], dat net als hop in [[begrippenlijst#Extractvorm|extractvorm]] kon worden verstuurd, een uitweg uit de moeilijkheden zou bieden. Met zo'n uitvinding, meende hij nog in 1882, zou een fortuin te verdienen zijn.[[Noten TIN19-1-H6#6-104|<sup>[104]</sup>]] | Feltmann meende aanvankelijk dat het vervaardigen van een [[begrippenlijst#Gistconcentraat|gistconcentraat]], dat net als hop in [[begrippenlijst#Extractvorm|extractvorm]] kon worden verstuurd, een uitweg uit de moeilijkheden zou bieden. Met zo'n uitvinding, meende hij nog in 1882, zou een fortuin te verdienen zijn.[[Noten TIN19-1-H6#6-104|<sup>[104]</sup>]] | ||
| − | Geleidelijk won echter het inzicht veld dat slechts in een steriele omgeving gekweekte gist een oplossing bood voor de problemen. | + | Geleidelijk won echter het inzicht veld dat slechts in een [[Begrippenlijst#Steriliseren|steriele]] omgeving gekweekte gist een oplossing bood voor de problemen. |