Melkpak opnieuw ter discussie

Van Techniek in Nederland

Ga naar: navigatie, zoek
Regel 1: Regel 1:
Gelijktijdig met de opmars van het melkpak groeide ook de aandacht voor milieuvervuiling. De eenmalige verpakking riep nu opnieuw weerstand op. Producenten en grrootgebruikers van eenmalig verpakkingsmateriaal liet dit niet onberoerd. ‘Wanneer nu bekend is, dat 1/3 deel van het huishoudelijk afval bestaat uit verpakkingen, dan is het begrijpelijk, dat juist die industrieën, die hun producten verpakt aan de consument afleveren, zich dienen te verdiepen in de problematiek van verpakkingsafval. Dat zo’n industrie ook de consumptiemelkindustrie is, behoeft nauwelijks betoog.’  De Stichting Verpakking en Milieu, een initiatief van producenten en industriële gebruikers van eenmalig verpakkingsmateriaal, verzocht de Centrale Verpakkingscommissie van de zuivelindustrie om onderzoek te verrichten naar economische en milieuvriendelijke manieren van verwerking en vernietiging van gebruikt eenmalig verpakkingsmateriaal.  De Centrale Verpakkingscommissie becijferde dat het aandeel van het melkverpakkingsafval in het totaal van het stedelijke afval en in het totaal van het verpakkingsafval in 1970 gering was, respectievelijk 0,4 en 1,3%.
+
Gelijktijdig met de opmars van het melkpak groeide ook de aandacht voor milieuvervuiling. De eenmalige verpakking riep nu opnieuw weerstand op. Producenten en grrootgebruikers van eenmalig verpakkingsmateriaal liet dit niet onberoerd. ‘Wanneer nu bekend is, dat 1/3 deel van het huishoudelijk afval bestaat uit verpakkingen, dan is het begrijpelijk, dat juist die industrieën, die hun producten verpakt aan de consument afleveren, zich dienen te verdiepen in de problematiek van verpakkingsafval. Dat zo’n industrie ook de consumptiemelkindustrie is, behoeft nauwelijks betoog.’  De Stichting Verpakking en Milieu, een initiatief van producenten en industriële gebruikers van eenmalig verpakkingsmateriaal, verzocht de Centrale Verpakkingscommissie van de zuivelindustrie om onderzoek te verrichten naar economische en milieuvriendelijke manieren van verwerking en vernietiging van gebruikt eenmalig verpakkingsmateriaal.  De Centrale Verpakkingscommissie becijferde dat het aandeel van het melkverpakkingsafval in het totaal van het stedelijke afval en in het totaal van het verpakkingsafval in 1970 gering was, respectievelijk 0,4 en 1,3%.(zie tabel 7.3)
 
+
[t]Tabel 7.3: Omvang van het aandeel van melkverpakking vergeleken met de omvang van verpakkingsafval in Nederland, 1970
+
 
+
Verpakkingsafval Melkverpakkingsafval
+
Kunststof 85.000 ton 2300 ton
+
Glas 250.000 ton 4000 ton
+
Blik 140.000 ton nihil
+
Papier 500.000 ton 7400 ton
+
 
+
Verpakkingsafval totaal 1.000.000 ton 13.700 ton
+
Overige stedelijk afval 2.500.000 ton -
+
Totaal 3.500.000 ton 13.700 ton
+
  
 
Bron: Centrale Verpakkingscommissie, Notitie inzake (melk)verpakkingen en milieuverontreiniging (Den Haag 1971) 5 en 6.
 
Bron: Centrale Verpakkingscommissie, Notitie inzake (melk)verpakkingen en milieuverontreiniging (Den Haag 1971) 5 en 6.
Regel 18: Regel 6:
 
De maatschappelijke discussie over omvang en samenstelling van het huisvuil en het grondstoffen- en energieverbruik zorgde voor een herwaardering van de glazen melkfles. Het melkpak werd symbool van grondstoffen- en energieverspilling en milieuvervuiling. De zuivel- en de verpakkingsindustrie verweerden zich met onderzoek en publicaties waaruit het tegendeel zou moeten blijken. Het melkpak zou meer voor- dan nadelen opleveren in vergelijking met de melkfles, waarvan de productie, de inname, de reiniging en de afvalverwerking meer energie zouden vergen dan de productie en vernietiging van het melkpak. Bovendien zou de reiniging van de glazen melkfles meer afval (koelwater- en reinigingswater) opleveren dan de productie en de verbranding van de eenmalige ‘kartonnen’ verpakking bij elkaar. Kartonnen melkverpakking leverde verder een kwalitatief betere en meer smaakvolle melk op dan glazen melkverpakking, vooral omdat kartonnen melkverpakking het zonlicht geen kans gaf om in te werken op de voedingswaarde, de smaak en het vitaminegehalte van melk.  
 
De maatschappelijke discussie over omvang en samenstelling van het huisvuil en het grondstoffen- en energieverbruik zorgde voor een herwaardering van de glazen melkfles. Het melkpak werd symbool van grondstoffen- en energieverspilling en milieuvervuiling. De zuivel- en de verpakkingsindustrie verweerden zich met onderzoek en publicaties waaruit het tegendeel zou moeten blijken. Het melkpak zou meer voor- dan nadelen opleveren in vergelijking met de melkfles, waarvan de productie, de inname, de reiniging en de afvalverwerking meer energie zouden vergen dan de productie en vernietiging van het melkpak. Bovendien zou de reiniging van de glazen melkfles meer afval (koelwater- en reinigingswater) opleveren dan de productie en de verbranding van de eenmalige ‘kartonnen’ verpakking bij elkaar. Kartonnen melkverpakking leverde verder een kwalitatief betere en meer smaakvolle melk op dan glazen melkverpakking, vooral omdat kartonnen melkverpakking het zonlicht geen kans gaf om in te werken op de voedingswaarde, de smaak en het vitaminegehalte van melk.  
 
Hoewel het eenmalige papieren melkpak milieu-economisch dus kon concurreren met de melkfles, had de glazen melkfles het maatschappelijk tij mee. Tal van innovaties op het gebied van de ‘retourfles’ waren in de jaren tachtig en negentig het gevolg. De glasbak deed zijn intrede, evenals het gerecyclede glas, de lichtgewicht glazen fles en de lichtgewicht polycarboraat fles met statiegeld. Desondanks wist het papieren melkpak zijn dominante positie te behouden op basis van zijn prijs, gebruiksgemak en inbedding in supermarktdistributie en gebruikerspraktijk. Omdat de nieuwe flessenmelk een andere - in de zin van een meer bewuste en een meer tijdsintensieve - gebruikspraktijk vergde van flessenreiniging, -retournering en –statiegeldinning, kreeg zij niet het brede maatschappelijke draagvlak zoals het papieren melkpak dat in de jaren vijftig en zestig had gekregen. De nieuwe flessenmelk bleef mede daardoor een nicheproduct.
 
Hoewel het eenmalige papieren melkpak milieu-economisch dus kon concurreren met de melkfles, had de glazen melkfles het maatschappelijk tij mee. Tal van innovaties op het gebied van de ‘retourfles’ waren in de jaren tachtig en negentig het gevolg. De glasbak deed zijn intrede, evenals het gerecyclede glas, de lichtgewicht glazen fles en de lichtgewicht polycarboraat fles met statiegeld. Desondanks wist het papieren melkpak zijn dominante positie te behouden op basis van zijn prijs, gebruiksgemak en inbedding in supermarktdistributie en gebruikerspraktijk. Omdat de nieuwe flessenmelk een andere - in de zin van een meer bewuste en een meer tijdsintensieve - gebruikspraktijk vergde van flessenreiniging, -retournering en –statiegeldinning, kreeg zij niet het brede maatschappelijke draagvlak zoals het papieren melkpak dat in de jaren vijftig en zestig had gekregen. De nieuwe flessenmelk bleef mede daardoor een nicheproduct.
 
  
 
'''Wegwerpverpakkingen'''
 
'''Wegwerpverpakkingen'''

Versie op 20 apr 2007 08:49