De Nederlandsche Handel-Maatschappij

Voor het succes van de stoomgedreven raffinaderijen, en zeker voor expansieve bedrijven als dat van De Bruyn, was de Nederlandsche Handel-Maatschappij onmisbaar. In de jaren '30 besloot de Handel-Maatschappij alle Indische cultures nieuw leven in te blazen, waarbij de suiker speciale aandacht kreeg. Om de raffinadeurs ter wille te zijn, hield de nhm haar suikerveilingen ongeveer elke twee à drie maanden, met minstens vijf publieke verkopingen per jaar. Aldus hoefden de raffinadeurs per keer niet meer zulke grote hoeveelheden ineens aan te kopen, waarmee grote sommen gelds renteloos vast kwamen te liggen. Dit waren algemene beleidslijnen die al waren vastgelegd voordat er van massale stoomraffinage in Nederland sprake was. De wisselwerking tussen handel en raffinadeurs werd echter bijzonder spannend omstreeks 1840.

Voor het succes van de stoomgedreven raffinaderijen, en zeker voor expansieve bedrijven als dat van De Bruyn, was de Nederlandsche Handel-Maatschappij onmisbaar. In de jaren '30 besloot de Handel-Maatschappij alle Indische cultures nieuw leven in te blazen, waarbij de suiker speciale aandacht kreeg. Om de raffinadeurs ter wille te zijn, hield de nhm haar suikerveilingen ongeveer elke twee à drie maanden, met minstens vijf publieke verkopingen per jaar. Aldus hoefden de raffinadeurs per keer niet meer zulke grote hoeveelheden ineens aan te kopen, waarmee grote sommen gelds renteloos vast kwamen te liggen. Dit waren algemene beleidslijnen die al waren vastgelegd voordat er van massale stoomraffinage in Nederland sprake was. De wisselwerking tussen handel en raffinadeurs werd echter bijzonder spannend omstreeks 1840.

Uit eigener beweging was de Handel-Maatschappij al enige tijd bezig om de Javaanse ruwsuikerfabricage te moderniseren en daarmee kwam een groeiende hoeveelheid suiker naar Nederland. Die had eventueel ook goed door de tientallen kleine raffinaderijen verwerkt kunnen worden, maar er waren ondertussen enkele grote afnemers gekomen: Rupe, De Bruyn, Beuker & Hulshoff. In 1836 lijkt het alsof de nhm eigenlijk meer suiker aanvoerde dan zij verwachtte te kunnen verkopen. Het voorgaande jaar waren er 82.625 fusten Javasuiker verkocht, nu had men bijna 104.000 fusten kunnen verkopen:

Uit eigener beweging was de Handel-Maatschappij al enige tijd bezig om de Javaanse ruwsuikerfabricage te moderniseren en daarmee kwam een groeiende hoeveelheid suiker naar Nederland. Die had eventueel ook goed door de tientallen kleine raffinaderijen verwerkt kunnen worden, maar er waren ondertussen enkele grote afnemers gekomen: Rupe, De Bruyn, Beuker & Hulshoff. In 1836 lijkt het alsof de nhm eigenlijk meer suiker aanvoerde dan zij verwachtte te kunnen verkopen. Het voorgaande jaar waren er 82.625 fusten Javasuiker verkocht, nu had men bijna 104.000 fusten kunnen verkopen:

Tot het debiet dier ontzettende aanvoeren heeft in groote mate bijgedragen de zeer sterke consumtie der raffinaderijen en bepaaldelijk van die door stoom gedrevenen, welke door de lage prijzen waartoe dezelve hun geraffineerd kunnen afzetten, tegen Engeland hebben kunnen concurreeren, niet alleen in de uitvoer naar de Middellandsche Zee en elders, doch zelfs op de Engelsche markten zelve, alwaar zij hunne suikers vier schellingen beneden het aldaar geraffineerde konden plaatsen.  

Tot het debiet dier ontzettende aanvoeren heeft in groote mate bijgedragen de zeer sterke consumtie der raffinaderijen en bepaaldelijk van die door stoom gedrevenen, welke door de lage prijzen waartoe dezelve hun geraffineerd kunnen afzetten, tegen Engeland hebben kunnen concurreeren, niet alleen in de uitvoer naar de Middellandsche Zee en elders, doch zelfs op de Engelsche markten zelve, alwaar zij hunne suikers vier schellingen beneden het aldaar geraffineerde konden plaatsen.  

Eyben & Co 650

Eyben & Co 650

Fisler & Tetterode 325

Fisler & Tetterode 325

Op de novemberveiling van dat jaar kocht De Bruyn zelfs voor bijna 1,5 miljoen gulden en in januari 1842 beliep hun krediet  546.507. De nhm probeerde nu in ieder geval een bovengrens vast te stellen, maar men was wel overtuigd van de noodzaak van een ruimhartige kredietverlening.  In maart werd de toestand uiterst precair. Een Duits commissionairshuis was failliet gegaan en dat had voor Rupe een verlies van ongeveer  88.000 betekend; ook de firma De Bruyn raakte nu in moeilijkheden en kondigde aan dat zij niet meer op de veilingen zou kopen, en niet zou kunnen kopen, als er niet meer krediet werd verleend. Tot dan toe had de nhm geen problemen met Rupe gehad omtrent voorschotten, en men vond het nodig om althans aan die firma extra steun te verlenen <vooral omdat het schijnt dat De Bruyn, wiens ondernemingsgeest geene grenzen kent, het voornemen heeft om naar een monopolie op de suikermarkt te streven.>  

Op de novemberveiling van dat jaar kocht De Bruyn zelfs voor bijna 1,5 miljoen gulden en in januari 1842 beliep hun krediet  546.507. De nhm probeerde nu in ieder geval een bovengrens vast te stellen, maar men was wel overtuigd van de noodzaak van een ruimhartige kredietverlening.  In maart werd de toestand uiterst precair. Een Duits commissionairshuis was failliet gegaan en dat had voor Rupe een verlies van ongeveer  88.000 betekend; ook de firma De Bruyn raakte nu in moeilijkheden en kondigde aan dat zij niet meer op de veilingen zou kopen, en niet zou kunnen kopen, als er niet meer krediet werd verleend. Tot dan toe had de nhm geen problemen met Rupe gehad omtrent voorschotten, en men vond het nodig om althans aan die firma extra steun te verlenen <vooral omdat het schijnt dat De Bruyn, wiens ondernemingsgeest geene grenzen kent, het voornemen heeft om naar een monopolie op de suikermarkt te streven.>  

Het is merkwaardig dat in precies deze periode waarin De Bruyn enorme voorschotten nodig had, de expansie van hun raffinaderij onverminderd voortging. Ook in de volgende jaren, toen de nieuwbouw op het Bolwerk Osdorp en de oprichting van de Hollandsche Gaz-fabryk in volle gang waren, werd er doorlopend onderhandeld met de nhm over kredieten. In de nieuwe nv Nederlandsche Suikerraffinaderij is te zien bij wie de De Bruyns zoal in het krijt stonden, want de crediteuren werden er aandeelhouder naar rato van hun vorderingen. De belangrijkste zijn enkele handelshuizen:

Het is merkwaardig dat in precies deze periode waarin De Bruyn enorme voorschotten nodig had, de expansie van hun raffinaderij onverminderd voortging. Ook in de volgende jaren, toen de nieuwbouw op het Bolwerk Osdorp en de oprichting van de Hollandsche Gaz-fabryk in volle gang waren, werd er doorlopend onderhandeld met de nhm over kredieten. In de nieuwe nv Nederlandsche Suikerraffinaderij is te zien bij wie de De Bruyns zoal in het krijt stonden, want de crediteuren werden er aandeelhouder naar rato van hun vorderingen. De belangrijkste zijn enkele handelshuizen: