Voedingsmiddelen, ingrediënten en toevoegingen

Deze kritische geluiden kwamen begin jaren zeventig niet geheel als een donderslag bij heldere hemel. Het geruchtmakende rapport van de Club van Rome over de eindigheid van energiebronnen in de wereld was net verschenen en een onstuimige nieuwe milieubeweging was in opkomst. In 1972 was in Boxtel De Kleine Aarde van start gegaan, eveneens op initiatief van een collectief dat alternatieven bood voor een samenleving waarin de voordelen van industrialisatie leken te zijn omgeslagen in gevaren voor milieu en persoonlijke gezondheid. Tevens ontstond het Lavo (Landelijk Voedseloverleg, waarin onder meer Milieudefensie participeerde), dat bij ludieke acties ‘vieze vorken’ uitdeelde aan voedingsmiddelenbedrijven die het met de voedselkwaliteit en de belangen van de consument niet zo nauw zouden nemen.  

Vooral het thema additieven gaf aanleiding tot een langdurig publiek debat tussen verontruste en georganiseerde consumenten, wetenschappers in dienst van verschillende organisaties en beleidsmensen, hetgeen uiteindelijk uitmondde in technologische en [[Begrippenlijst#Toxicologie|toxicologische]] richtlijnen van de Voedingsraad en aanpassingen in de Warenwet.  

De Voedingsraad onderscheidde in haar advies voor regulering drie probleemgebieden: 1. de toevoeging van [[Geur- en smaakstoffen|'''hulpstoffen''']] en essentiële voedingsstoffen; 2. verontreinigingen als gevolg van de productie, fabricage of distributie; 3. de veranderingen in de samenstelling van voedingsmiddelen die deze processen kunnen teweegbrengen.[[Noten TIN20-3-H5#5-6|^[6]]] Hulpstoffen vergemakkelijken de processen van productie en bereiding of maken de voedingsmiddelen aantrekkelijker door kleur, geur of smaak. Met essentiële voedingsstoffen worden vitamines en andere micronutriënten bedoeld, terwijl verontreinigingen (contaminanten) betrekking hebben op restanten van bespuiting van gewassen en van diergeneesmiddelen en groeihormonen.  

''Het doel van dit hoofdstuk is dieper in te gaan op enkele aspecten van het wetenschappelijk onderzoek naar en de productie van hulpstoffen en micronutriënten, zoals vitamines, enzymen, conserveermiddelen en geur- en smaakstoffen. Tevens komen de reacties van consumenten aan bod. Het wetenschappelijk onderzoek werd verricht binnen en buiten bedrijven in (toegepast) wetenschappelijke instellingen. De kennis die dit opleverde, leidde tot de mogelijkheid nieuwe ingrediënten te produceren die veelal in zuivere, gesynthetiseerde vorm konden worden toegeleverd aan de voedingsmiddelenindustrie. De ingrediëntenproductie groeide daarmee in dit tijdvak uit tot een omvangrijke industriële bedrijfstak op het grensvlak van de chemische en de voedingsmiddelenindustrie. Acceptatie of verwerping door het publiek bleek onder meer uit de aankoop en consumptie van de nieuwe producten en de toe-eigening van de wetenschappelijke concepten.''