Zuivelfabrieken in Noord Nederland
Van Techniek in Nederland
| Regel 2: | Regel 2: | ||
| − | De [[De commissie Pasma|'''Commissie-Pasma''']] had gepleit voor langzame verandering van de Friese botermakerij. Kleinschalige aanpassingen, [[begrippenlijst#Wandelleraar|wandelleraren]] en dergelijke zouden de tradities niet te zeer aantasten. De commissie was [[begrippenlijst#Scepsis|sceptisch]] over grootschalige melkverwerking en over de veranderingsbereidheid in het algemeen. Maar met één recente ontwikkeling hadden de commissieleden in 1878 geen rekening gehouden: de centrifuge. [[Afbeelding:TIN19_blz121_boven.jpg|thumb|330px|left|Het interieur van de boterafdeling]] | + | De [[De commissie Pasma|'''Commissie-Pasma''']] had gepleit voor langzame verandering van de Friese botermakerij. Kleinschalige aanpassingen, [[begrippenlijst#Wandelleraar|wandelleraren]] en dergelijke zouden de tradities niet te zeer aantasten. De commissie was [[begrippenlijst#Scepsis|sceptisch]] over grootschalige melkverwerking en over de veranderingsbereidheid in het algemeen. Maar met één recente ontwikkeling hadden de commissieleden in 1878 geen rekening gehouden: de centrifuge. |
| + | [[Afbeelding:TIN19_blz121_boven.jpg|thumb|330px|left|Het interieur van de boterafdeling]] | ||
Het principe van scheiding door middel van centrifugale kracht was al langer bekend: in 1857 had Th. Fuchs in Duitsland geëxperimenteerd met centrifugale scheiding van room en melk in een laboratorium-opstelling. Het was geen eenvoudige opgave om van dit stadium tot een functionerende machine te komen, die bovendien werkelijk voordelen bood boven de bestaande roomscheidingsmethoden. Een belangrijk punt was dat alleen continu-werkende centrifuges voordeel leken te kunnen bieden: afremmen, leegmaken, vullen en weer tot omstreeks 1000 omwentelingen per minuut brengen was niet alleen tijdrovend maar verspilde ook veel energie. | Het principe van scheiding door middel van centrifugale kracht was al langer bekend: in 1857 had Th. Fuchs in Duitsland geëxperimenteerd met centrifugale scheiding van room en melk in een laboratorium-opstelling. Het was geen eenvoudige opgave om van dit stadium tot een functionerende machine te komen, die bovendien werkelijk voordelen bood boven de bestaande roomscheidingsmethoden. Een belangrijk punt was dat alleen continu-werkende centrifuges voordeel leken te kunnen bieden: afremmen, leegmaken, vullen en weer tot omstreeks 1000 omwentelingen per minuut brengen was niet alleen tijdrovend maar verspilde ook veel energie. | ||