Meel en gezondheid
Van Techniek in Nederland
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Fabrieksbrood: kwaliteit voor een lage prijs?''' | '''Fabrieksbrood: kwaliteit voor een lage prijs?''' | ||
| − | Het nieuwe brood van fabrieksmeel of bloem was goedkoper en dwong in het algemeen tot prijsverlaging. Dat was ten voordele van de minvermogenden, die nu meer brood konden kopen. De fabrieken lieten zich voorstaan op de zuiverheid van het meel en op de hygiënische bakmethoden, kortom, kwaliteit voor een lage prijs.[[Afbeelding:TIN19_blz96.jpg|thumb|right|350px|Reclameplaat van de Maatschappij voor Meel & Broodfabrieken]] | + | Het nieuwe brood van fabrieksmeel of bloem was goedkoper en dwong in het algemeen tot prijsverlaging. Dat was ten voordele van de minvermogenden, die nu meer brood konden kopen. De fabrieken lieten zich voorstaan op de zuiverheid van het meel en op de hygiënische bakmethoden, kortom, kwaliteit voor een lage prijs. |
| + | |||
| + | [[Afbeelding:TIN19_blz96.jpg|thumb|right|350px|Reclameplaat van de Maatschappij voor Meel & Broodfabrieken]] | ||
De Amsterdamse oprichters vermoedden dat het publiek uiteindelijk niet erg vatbaar zou zijn voor het 'gezondheidsargument', maar toch speelde de fabriek een leidende rol in de algemene kwaliteitsverbetering van brood in de steden.'' 'Wie deze volledige [[Een nieuw produkt|'''graanzuivering''']] ... gezien zal hebben','' aldus [[Veranderingen in de bedrijfsvoering in het molenbedrijf|'''Bleekrode''']]'' 'zal met opene oogen bekijken, wat zoo al in onze oude korenmolens mede gemalen, en bijgevolg ook gegeten moest worden'.''[[Noten TIN19-1-H3#3-99|<sup>[99]</sup>]] | De Amsterdamse oprichters vermoedden dat het publiek uiteindelijk niet erg vatbaar zou zijn voor het 'gezondheidsargument', maar toch speelde de fabriek een leidende rol in de algemene kwaliteitsverbetering van brood in de steden.'' 'Wie deze volledige [[Een nieuw produkt|'''graanzuivering''']] ... gezien zal hebben','' aldus [[Veranderingen in de bedrijfsvoering in het molenbedrijf|'''Bleekrode''']]'' 'zal met opene oogen bekijken, wat zoo al in onze oude korenmolens mede gemalen, en bijgevolg ook gegeten moest worden'.''[[Noten TIN19-1-H3#3-99|<sup>[99]</sup>]] | ||
| − | Het was voor de Amsterdamse machinefabrikant P. van Vlissingen aanleiding te vragen of '' 'de verbeterde hoedanigheid van het brood niet hoofdzakelijk het gevolg der verbeterde meelfabricatie''' was en men dus kon volstaan met een fabriek zonder bakkerij.[[Noten TIN19-1-H3#3-100|<sup>[100]</sup>]] De combinatie meel | + | Het was voor de Amsterdamse machinefabrikant P. van Vlissingen aanleiding te vragen of '' 'de verbeterde hoedanigheid van het brood niet hoofdzakelijk het gevolg der verbeterde meelfabricatie''' was en men dus kon volstaan met een fabriek zonder bakkerij.[[Noten TIN19-1-H3#3-100|<sup>[100]</sup>]] |
| + | De combinatie meel- en broodfabriek werd echter onontbeerlijk gevonden om ook de kwaliteit van het bakken te waarborgen. Machinale kneding was hygiënischer dan het kneden van het brooddeeg met de voeten, zoals dat bij de bakkers geschiedde. | ||
Ook voorkwam men vervalsing van het meel. Alom bestond de indruk dat bakkers op grote schaal met het meel knoeiden door het te vermengen van meel met boekweit, erwten, aardappelen, linzen, enz. of met anorganische stoffen zoals fijne steen, porselein aarde, zand, aluin of zelfs uiterst giftige stoffen zoals loodwit. | Ook voorkwam men vervalsing van het meel. Alom bestond de indruk dat bakkers op grote schaal met het meel knoeiden door het te vermengen van meel met boekweit, erwten, aardappelen, linzen, enz. of met anorganische stoffen zoals fijne steen, porselein aarde, zand, aluin of zelfs uiterst giftige stoffen zoals loodwit. | ||
| − | |||
'''Kwaliteit van bakkersbrood''' | '''Kwaliteit van bakkersbrood''' | ||
| − | |||
Toch lagen de voordelen van de moderne meelfabricage niet zo duidelijk als de voorstanders stelden. In 1862 publiceerde de chemicus dr. C.C.J. Teerlink een uitvoerig artikel in het Tijdschrift van de Nederlandsche Maatschappij ter Bevordering van Nijverheid over zijn onderzoek naar de kwaliteit van tarwemeel.[[Noten TIN19-1-H3#3-101|<sup>[101]</sup>]] Aanleiding voor het onderzoek is het feit '' 'dat men tegenwoordig hoort klagen dat het brood niet meer is wat het plagt te zijn. In het voorkomen, den smaak, de voedzaamheid, kortom in alles meent men haar achteruitgang te bespeuren'.'' | Toch lagen de voordelen van de moderne meelfabricage niet zo duidelijk als de voorstanders stelden. In 1862 publiceerde de chemicus dr. C.C.J. Teerlink een uitvoerig artikel in het Tijdschrift van de Nederlandsche Maatschappij ter Bevordering van Nijverheid over zijn onderzoek naar de kwaliteit van tarwemeel.[[Noten TIN19-1-H3#3-101|<sup>[101]</sup>]] Aanleiding voor het onderzoek is het feit '' 'dat men tegenwoordig hoort klagen dat het brood niet meer is wat het plagt te zijn. In het voorkomen, den smaak, de voedzaamheid, kortom in alles meent men haar achteruitgang te bespeuren'.'' | ||