De commissie Pasma
Van Techniek in Nederland
| Regel 3: | Regel 3: | ||
De drie commissieleden deden uitgebreid verslag van hun bevindingen en, in tegenstelling tot wat zij verwacht of gehoopt hadden, zij moesten erkennen dat de Deense boter werkelijk beter was dan wat er in Friesland werd gemaakt.[[Noten H2#2-17|<sup>[17]</sup>]] | De drie commissieleden deden uitgebreid verslag van hun bevindingen en, in tegenstelling tot wat zij verwacht of gehoopt hadden, zij moesten erkennen dat de Deense boter werkelijk beter was dan wat er in Friesland werd gemaakt.[[Noten H2#2-17|<sup>[17]</sup>]] | ||
Als een belangrijke reden daarvoor zagen zij het feit dat de Denen vooral room [[begrippenlijst#Karnen|karnden]] die beduidend minder zuur was dan de Friese, uit verse (24-36 uur oude) melk. De Denen karnden ook bij een lagere temperatuur dan de Friezen, nl. bij 12C in plaats van minstens 14C. | Als een belangrijke reden daarvoor zagen zij het feit dat de Denen vooral room [[begrippenlijst#Karnen|karnden]] die beduidend minder zuur was dan de Friese, uit verse (24-36 uur oude) melk. De Denen karnden ook bij een lagere temperatuur dan de Friezen, nl. bij 12C in plaats van minstens 14C. | ||
| − | Over de methode van Schwartz merkte de Commissie op, dat dat geen noodzakelijke voorwaarde was voor goede boter, want ook de Franse boter, die zonder ijskoeling werd gemaakt, stond hoger in prijs te Londen dan de Friese boter. Maar '...de koelere [Deense] bereiding levert een langer houdbaar en steviger produkt op, dat op de markten van Londen, Birmingham en Manchester hogere prijzen oplevert dan de Friese boter.' Het op koeling gebaseerde systeem had 'eene meer wetenschappelijke behandeling van de melk ten grondslag, het vereischt nieuwe en betere werktuigen en vordert een meer nauwlettend toezicht bij de boterbereiding.'[[Noten H2#2-18|<sup>[18]</sup>]] | + | Over de methode van Schwartz merkte de Commissie op, dat dat geen noodzakelijke voorwaarde was voor goede boter, want ook de Franse boter, die zonder [[Engeland als voorloper bij de temperatuurkoeling|'''ijskoeling''']] werd gemaakt, stond hoger in prijs te Londen dan de Friese boter. Maar '...de koelere [Deense] bereiding levert een langer houdbaar en steviger produkt op, dat op de markten van Londen, Birmingham en Manchester hogere prijzen oplevert dan de Friese boter.' Het op koeling gebaseerde systeem had 'eene meer wetenschappelijke behandeling van de melk ten grondslag, het vereischt nieuwe en betere werktuigen en vordert een meer nauwlettend toezicht bij de boterbereiding.'[[Noten H2#2-18|<sup>[18]</sup>]] |
Pasma en de zijnen waren, net als veel van hun streekgenoten, vooraf uitgegaan van het vermoeden 'dat de betere kwaliteit der boter in Denemarken verkregen wordt ten koste van de kwantiteit',[[Noten H2#2-19|<sup>[19]</sup>]] maar het tegendeel bleek waar. De snelle ontroming bij lage temperatuur leverde zelfs meer boter op. | Pasma en de zijnen waren, net als veel van hun streekgenoten, vooraf uitgegaan van het vermoeden 'dat de betere kwaliteit der boter in Denemarken verkregen wordt ten koste van de kwantiteit',[[Noten H2#2-19|<sup>[19]</sup>]] maar het tegendeel bleek waar. De snelle ontroming bij lage temperatuur leverde zelfs meer boter op. | ||
De Commissie adviseerde dat men moest beginnen met een aantal vaste gewoonten los te laten. Zo was het een bron van verontreiniging om water te gebruiken bij het verwarmen van de room en het uitwassen van de boter. Dat water kwam uit een put, of uit een sloot, en droeg allerlei micro-organismen met zich mee. Als men de room wilde verwarmen voor het karnen, was het veel beter om een blik met warm water, op de juiste temperatuur, in het roomvat te laten zakken. | De Commissie adviseerde dat men moest beginnen met een aantal vaste gewoonten los te laten. Zo was het een bron van verontreiniging om water te gebruiken bij het verwarmen van de room en het uitwassen van de boter. Dat water kwam uit een put, of uit een sloot, en droeg allerlei micro-organismen met zich mee. Als men de room wilde verwarmen voor het karnen, was het veel beter om een blik met warm water, op de juiste temperatuur, in het roomvat te laten zakken. | ||