De Arendploeg

Van Techniek in Nederland

Ga naar: navigatie, zoek
Regel 1: Regel 1:
Dankzij het onderzoek van J.M.G. van der Poel naar de verspreiding van de Arendploeg in Nederland, zijn we goed ingelicht over de geschiedenis van deze innovatie.(49)In grote lijnen verliep die als volgt. De boeren uit (onder meer) Groningen die in de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw naar Noord-Amerika emigreerden, berichtten vandaar over de nieuwe landbouwmachines waar ze kennis mee maakten.  
+
Dankzij het onderzoek van J.M.G. van der Poel naar de verspreiding van de Arendploeg in Nederland, zijn we goed ingelicht over de geschiedenis van deze innovatie.(49)In grote lijnen verliep die als volgt. De boeren uit (onder meer) Groningen die in de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw naar Noord-Amerika emigreerden, berichtten vandaar over de nieuwe landbouwmachines waar ze kennis mee maakten. De Groninger boer C. Borgman maakte in 1850 een reis naar de Verenigde Staten _ in de eerste plaats om familie te bezoeken _ waarbij hij vooral geïnteresseerd raakte in de daar gebruikte Arendploeg. Deze ploeg was niet alleen veel lichter dan de traditionele Groninger ploegen, maar door zijn vorm (zie afbeelding) vroeg hij bovendien veel minder trekkracht en trok hij een betere voor. Op de terugtocht besloot Borgman een Arendploeg mee te nemen, die in New York werd aangeschaft.
[[Afbeelding:Amerikaanse_arendsploeg_1850|thumb|200px|right|Amerikaanse Arends-ploeg, ca. 1850.]]
+
De Groninger boer C. Borgman maakte in 1850 een reis naar de Verenigde Staten _ in de eerste plaats om familie te bezoeken _ waarbij hij vooral geïnteresseerd raakte in de daar gebruikte Arendploeg. Deze ploeg was niet alleen veel lichter dan de traditionele Groninger ploegen, maar door zijn vorm (zie afbeelding) vroeg hij bovendien veel minder trekkracht en trok hij een betere voor. Op de terugtocht besloot Borgman een Arendploeg mee te nemen, die in New York werd aangeschaft.
+
 
De nieuwe ploeg was meteen een succes. Proeven uitgevoerd door prof. Van Hall van de Landhuishoudkundige School te Groningen, wezen uit dat de Arendploeg meer dan één-derde minder trekkracht nodig had dan de traditionele Groninger voetploeg.(50)Samen met G. Reinders uit Warffum besloot Borgman de ploeg uit de Verenigde Staten te gaan importeren. De belangstelling van de boeren in de omringende dorpen was zo groot, dat in amper twee jaar 170 ploegen werden ingevoerd.
 
De nieuwe ploeg was meteen een succes. Proeven uitgevoerd door prof. Van Hall van de Landhuishoudkundige School te Groningen, wezen uit dat de Arendploeg meer dan één-derde minder trekkracht nodig had dan de traditionele Groninger voetploeg.(50)Samen met G. Reinders uit Warffum besloot Borgman de ploeg uit de Verenigde Staten te gaan importeren. De belangstelling van de boeren in de omringende dorpen was zo groot, dat in amper twee jaar 170 ploegen werden ingevoerd.
 
De volgende fase in de verbreiding van de Arendploeg was, dat smeden, eerst in Groningen, op den duur ook elders, hem gingen namaken. Eenvoudig bleek dit niet, onder meer door de grote verschillen in produktietechniek tussen Amerikaanse landbouwwerktuigenfabrieken en Nederlandse smeden. In de Verenigde Staten werd de ploeg met behulp van matrijzen in serie geproduceerd, waardoor ze exact gelijk aan elkaar waren en onderdelen onderling uitwisselbaar waren. De smid op het (Groninger) platteland maakte elke ploeg apart; standaardisatie en serieproduktie waren nog onbekend.  
 
De volgende fase in de verbreiding van de Arendploeg was, dat smeden, eerst in Groningen, op den duur ook elders, hem gingen namaken. Eenvoudig bleek dit niet, onder meer door de grote verschillen in produktietechniek tussen Amerikaanse landbouwwerktuigenfabrieken en Nederlandse smeden. In de Verenigde Staten werd de ploeg met behulp van matrijzen in serie geproduceerd, waardoor ze exact gelijk aan elkaar waren en onderdelen onderling uitwisselbaar waren. De smid op het (Groninger) platteland maakte elke ploeg apart; standaardisatie en serieproduktie waren nog onbekend.  

Versie op 20 jul 2007 13:56