Het assortiment, de seizoenen en de slanke lijn
Van Techniek in Nederland
| Regel 3: | Regel 3: | ||
Het inkomen steeg sneller dan de uitgaven aan voedsel. Werd in 1890 nog ongeveer 50% van het huishoudbudget aan voeding besteed, in 1966 was dat gedaald tot gemiddeld ongeveer 30%. In gezinnen met een inkomen boven het gemiddelde werd zelfs maar 22% van het inkomen uitgegeven aan voedsel.[[Noten TIN20-3-H4#4-9|<sup>[9]</sup>]]Daarbij verschoven de uitgaven in de richting van meer luxueuze voedingsmiddelen in plaats van de traditionele, goedkope producten. Een dalend aandeel van brood, grutterswaren, rijst en aardappelen ging gepaard met een stijgend aandeel van vetten en olie, suiker, groente en fruit, vlees, bier en gedestilleerd. In energiepercentages uitgedrukt geven de veranderingen in de consumptie van voedingsmiddelen tussen 1936 en 1975 hetzelfde beeld (zie grafiek 4.1, vergelijk ook tabel in hoofdstuk 3). Het maar pas totstandgekomen uniforme maaltijdenpatroon voor geheel Nederland begon zich onder invloed van al deze maatschappelijke veranderingen opnieuw te wijzigen. Nieuwe differentiatie en versplintering van de markt was een [[begrippenlijst#Resultante| | Het inkomen steeg sneller dan de uitgaven aan voedsel. Werd in 1890 nog ongeveer 50% van het huishoudbudget aan voeding besteed, in 1966 was dat gedaald tot gemiddeld ongeveer 30%. In gezinnen met een inkomen boven het gemiddelde werd zelfs maar 22% van het inkomen uitgegeven aan voedsel.[[Noten TIN20-3-H4#4-9|<sup>[9]</sup>]]Daarbij verschoven de uitgaven in de richting van meer luxueuze voedingsmiddelen in plaats van de traditionele, goedkope producten. Een dalend aandeel van brood, grutterswaren, rijst en aardappelen ging gepaard met een stijgend aandeel van vetten en olie, suiker, groente en fruit, vlees, bier en gedestilleerd. In energiepercentages uitgedrukt geven de veranderingen in de consumptie van voedingsmiddelen tussen 1936 en 1975 hetzelfde beeld (zie grafiek 4.1, vergelijk ook tabel in hoofdstuk 3). Het maar pas totstandgekomen uniforme maaltijdenpatroon voor geheel Nederland begon zich onder invloed van al deze maatschappelijke veranderingen opnieuw te wijzigen. Nieuwe differentiatie en versplintering van de markt was een [[begrippenlijst#Resultante| | ||
resultante]] van dit proces.[[Noten TIN20-3-H4#4-10|<sup>[10]</sup>]] | resultante]] van dit proces.[[Noten TIN20-3-H4#4-10|<sup>[10]</sup>]] | ||
| − | Hoe kon dat gebeuren? Huisvrouwen beschikten over een ruimere beurs.[[Noten TIN20-3-H4#4-11|<sup>[11]</sup>]] Ze durfden daardoor eens wat anders en duurders te kopen en te koken dan de traditionele maaltijd, aangemoedigd door kookboeken en [[begrippenlijst#Culinair|culinaire]] rubrieken in kranten en damesbladen. De aansporingen tot het uitproberen van iets nieuws in de keuken werden steeds dringender. Zo adviseerde het blad Margriet in 1951 nog maar zesmaal variatie in de maaltijden aan te brengen, terwijl dat in 1975 vierentwintig keer het geval was.[[Noten TIN20-3-H4#4-12|<sup>[12]</sup>]] Vrouwen voelden zich niet meer verplicht de ingrediënten altijd vers en onbewerkt te kopen, zelf schoon te maken, te snijden en te bereiden. Het odium van luiheid op het gebruik van industrieel bewerkt, gebruiksgereed voedsel verdween. De ‘aanval’ van het kant en klare assortiment op het zelf bakken en braden was geopend. De vrije zaterdag, sinds 1962, vroeg om een andere invulling van het weekend, begeleid door een lossere omgang met maaltijden en etenstijden. Een andere houding tegenover voedsel werd ook in de hand gewerkt door de toenemende sportbeoefening en deelname aan hobbyclubs. Kinderen en ouders waren niet altijd meer op hetzelfde tijdstip present voor de warme maaltijd, om van ontbijt en lunch maar te zwijgen. De positie van ouders en kinderen ten opzichte van elkaar wijzigde zich ook meer in het algemeen. De jeugd had meer geld en ging haar eigen gang, waarbij al snel snacks uit de muur en coca-cola hoorden. Lust tot experimenteren en zoeken naar alternatieven en avontuur in de keuken binnen- en buitenshuis, lagen in het verlengde van deze maatschappelijke wijzigingen. In deze decennia ontstond ook een gevarieerd [[begrippenlijst#Scala| | + | Hoe kon dat gebeuren? Huisvrouwen beschikten over een ruimere beurs.[[Noten TIN20-3-H4#4-11|<sup>[11]</sup>]] Ze durfden daardoor eens wat anders en duurders te kopen en te koken dan de traditionele maaltijd, aangemoedigd door kookboeken en [[begrippenlijst#Culinair|culinaire]] rubrieken in kranten en damesbladen. De aansporingen tot het uitproberen van iets nieuws in de keuken werden steeds dringender. Zo adviseerde het blad Margriet in 1951 nog maar zesmaal variatie in de maaltijden aan te brengen, terwijl dat in 1975 vierentwintig keer het geval was.[[Noten TIN20-3-H4#4-12|<sup>[12]</sup>]] Vrouwen voelden zich niet meer verplicht de ingrediënten altijd vers en onbewerkt te kopen, zelf schoon te maken, te snijden en te bereiden. Het odium van luiheid op het gebruik van industrieel bewerkt, gebruiksgereed voedsel verdween. De ‘aanval’ van het kant en klare assortiment op het zelf bakken en braden was geopend. De vrije zaterdag, sinds 1962, vroeg om een andere invulling van het weekend, begeleid door een lossere omgang met maaltijden en etenstijden. Een andere houding tegenover voedsel werd ook in de hand gewerkt door de toenemende sportbeoefening en deelname aan hobbyclubs. Kinderen en ouders waren niet altijd meer op hetzelfde tijdstip present voor de warme maaltijd, om van ontbijt en lunch maar te zwijgen. De positie van ouders en kinderen ten opzichte van elkaar wijzigde zich ook meer in het algemeen. De jeugd had meer geld en ging haar eigen gang, waarbij al snel [[Consumenten en snacks|'''snacks''']] uit de muur en coca-cola hoorden. Lust tot experimenteren en zoeken naar alternatieven en avontuur in de keuken binnen- en buitenshuis, lagen in het verlengde van deze maatschappelijke wijzigingen. In deze decennia ontstond ook een gevarieerd [[begrippenlijst#Scala| |
scala]] aan eetgelegenheden, met voor elk wat wils.[[Noten TIN20-3-H4#4-13|<sup>[13]</sup>]] | scala]] aan eetgelegenheden, met voor elk wat wils.[[Noten TIN20-3-H4#4-13|<sup>[13]</sup>]] | ||