Onbehagen onder consumenten over de samenstelling van voedsel
Van Techniek in Nederland
| Regel 2: | Regel 2: | ||
| − | Consumenten in al hun verscheidenheid schiepen hun eigen voorstellingen van heil en onheil over voedsel, voorstellingen die vaak met de wetenschappelijke opvattingen in het geheel niet overeenkwamen. Zo bleek uit onderzoek in de jaren tachtig dat consumenten bij de inschatting van gezondheidsrisico’s van het eten van voedsel in vergelijking met [[Wetenschap en de definitie van kwaliteit|'''wetenschappers''']] een omgekeerde volgorde hanteerden. Zij achtten [[begrippenlijst#Contaminant|contaminanten]] en [[Conserveermiddelen, antioxidanten en andere | + | Consumenten in al hun verscheidenheid schiepen hun eigen voorstellingen van heil en onheil over voedsel, voorstellingen die vaak met de wetenschappelijke opvattingen in het geheel niet overeenkwamen. Zo bleek uit onderzoek in de jaren tachtig dat consumenten bij de inschatting van gezondheidsrisico’s van het eten van voedsel in vergelijking met [[Wetenschap en de definitie van kwaliteit|'''wetenschappers''']] een omgekeerde volgorde hanteerden. Zij achtten [[begrippenlijst#Contaminant|contaminanten]] en [[Conserveermiddelen, antioxidanten en andere additieven|'''additieven''']] het grootste probleem, terwijl voor wetenschappers slechte eetgewoonten (te veel, eenzijdig), [[begrippenlijst#Pathogeen|pathogene]] micro-organismen en natuurlijke giftige stoffen bovenaan op het lijstje gevaren stonden en additieven (als goed onderzochte en bewaakte stoffen) juist onderaan.[[Noten TIN20-3-H5#5-48|<sup>[48]</sup>]] |
| − | De onrust onder consumenten over [[vreemde toevoegingen en restanten in hun voedsel werd weliswaar na 1970 ineens krachtig verwoord en uitvergroot door de media en kritische wetenschappers, maar deze was niet nieuw. [[Afbeelding:05_G357_V_5_8.JPG|thumb|420px|right|Het rundvee wordt ook bijgevoerd met slachtafval, waardoor een afwijking het zelfs tot een gevaar voor de gezondheid kan maken.]] Het onbehagen in de industrialisatie van voedsel kreeg in Nederland al in 1894 gestalte in de vorm van de oprichting van de Vegetariërsbond, in de jaren twintig en dertig gevolgd door de aanhangers van de biologisch-dynamische landbouwmethode en de [[begrippenlijst#Reformbeweging| | + | De onrust onder consumenten over [[Geur- en smaakstoffen|'''vreemde toevoegingen''']] en restanten in hun voedsel werd weliswaar na 1970 ineens krachtig verwoord en uitvergroot door de media en kritische wetenschappers, maar deze was niet nieuw. [[Afbeelding:05_G357_V_5_8.JPG|thumb|420px|right|Het rundvee wordt ook bijgevoerd met slachtafval, waardoor een afwijking het zelfs tot een gevaar voor de gezondheid kan maken.]] |
| − | reformbeweging]]. Deze groepen streefden naar een ‘natuurlijk en gezond’ leven voor mens, dier en plant. Met de enorme toename van de schaal van ‘mechanisering en chemicalisering’ van voedsel en de groei van de bio-industrie na 1950 hebben de kritische overtuigingen zich gespreid en gediversifieerd.[[Noten TIN20-3-H5#5-49|<sup>[49]</sup>]] | + | |
| + | Het onbehagen in de industrialisatie van voedsel kreeg in Nederland al in 1894 gestalte in de vorm van de oprichting van de Vegetariërsbond, in de jaren twintig en dertig gevolgd door de aanhangers van de biologisch-dynamische landbouwmethode en de [[begrippenlijst#Reformbeweging|reformbeweging]]. Deze groepen streefden naar een ‘natuurlijk en gezond’ leven voor mens, dier en plant. Met de enorme toename van de schaal van ‘mechanisering en chemicalisering’ van voedsel en de groei van de bio-industrie na 1950 hebben de kritische overtuigingen zich gespreid en gediversifieerd.[[Noten TIN20-3-H5#5-49|<sup>[49]</sup>]] | ||
| Regel 12: | Regel 13: | ||
| − | Het publieke onbehagen over | + | Het publieke onbehagen over in de jaren zeventig was wel breder dan voorheen, maar bleef toch ook [[Begrippenlijst# Paradoxaal|paradoxaal]]. Veel consumenten bleven het overvloedige assortiment uit de supermarkt kopen en eten, zoals ze dat in de voorgaande decennia gewend waren geraakt. Aan de eisen die werden gesteld aan hygiëne, voedzaamheid, houdbaarheid, gemak, aantrekkelijkheid van smaak, consistentie, kleur en geur en een voortdurende variatie werd de eis van ‘natuurlijkheid’ toegevoegd, terwijl de vraag is hoe ze met elkaar zijn te rijmen. |
| Regel 21: | Regel 22: | ||
| − | Ten slotte veranderden ook de consumentenopvattingen, die de genoemde ontwikkelingen deels in gang hadden gezet, zelf. Uit diverse opinie-onderzoeken bleek dat hun mening over de gevaren van voedsel in de jaren negentig de opvatting van wetenschappers dicht genaderd waren. Voedselbederf en verkeerde voedselkeuze stonden nu bovenaan op de risicolijst, terwijl de plaats van additieven aanzienlijk was gezakt.[[Noten TIN20-3-H5#5-53|<sup>[53]</sup>]] Deze peiling vond echter plaats voordat grote ‘affaires’ als de BSE-crisis de alarmklok luidden over de veiligheidsrisico’s van de gehele voedingsmiddelenketen. | + | Ten slotte veranderden ook de consumentenopvattingen, die de genoemde ontwikkelingen deels in gang hadden gezet, zelf. Uit diverse opinie-onderzoeken bleek dat hun mening over de gevaren van voedsel in de jaren negentig de opvatting van wetenschappers dicht genaderd waren. Voedselbederf en verkeerde voedselkeuze stonden nu bovenaan op de risicolijst, terwijl de plaats van additieven aanzienlijk was gezakt.[[Noten TIN20-3-H5#5-53|<sup>[53]</sup>]] |
| + | |||
| + | Deze peiling vond echter plaats voordat grote ‘affaires’ als de BSE-crisis de alarmklok luidden over de veiligheidsrisico’s van de gehele voedingsmiddelenketen. | ||