Suikeraccijns
Van Techniek in Nederland
| Regel 1: | Regel 1: | ||
Suiker was van oudsher een aantrekkelijk artikel om te belasten, omdat er een eenvoudige controle op de aanvoer kon worden uitgeoefend. De ruwe suiker kwam uit de tropen en het was dus voldoende om de grenzen, meestal de havenplaatsen, te bewaken. [[Afbeelding:Halfweg_Lossen_bieten_1923.jpg|thumb|360px|right|De aangevoerde bieten worden gelost]] | Suiker was van oudsher een aantrekkelijk artikel om te belasten, omdat er een eenvoudige controle op de aanvoer kon worden uitgeoefend. De ruwe suiker kwam uit de tropen en het was dus voldoende om de grenzen, meestal de havenplaatsen, te bewaken. [[Afbeelding:Halfweg_Lossen_bieten_1923.jpg|thumb|360px|right|De aangevoerde bieten worden gelost]] | ||
| − | Hoe het principe van de [[begrippenlijst#Suikeraccijns|suikeraccijns]] in de meeste staten werkte, laat het voorbeeld van Nederland in de negentiende eeuw zien. Een scheepslading ruwe suiker werd in Amsterdam onder toezicht van rijksambtenaren gelost en verkocht. De koper, handelaar of raffinadeur, kreeg een [[begrippenlijst#Accijnsaanslag|accijnsaanslag]] over de hoeveelheid die hij naar zijn pakhuis meenam. Dat bedrag berekende hij vervolgens door aan zijn afnemers, en uiteindelijk was het de consument die de winkelprijs verhoogd zag met een aantal centen per kilo aan [[begrippenlijst#Verbruiksbelasting|verbruiksbelasting]]. | + | Hoe het principe van de [[begrippenlijst#Suikeraccijns|suikeraccijns]] in de meeste staten werkte, laat het voorbeeld van Nederland in de negentiende eeuw zien. Een scheepslading [[begrippenlijst#Ruw|ruwe]]suiker werd in Amsterdam onder toezicht van rijksambtenaren gelost en verkocht. De koper, handelaar of raffinadeur, kreeg een [[begrippenlijst#Accijnsaanslag|accijnsaanslag]] over de hoeveelheid die hij naar zijn pakhuis meenam. Dat bedrag berekende hij vervolgens door aan zijn afnemers, en uiteindelijk was het de consument die de winkelprijs verhoogd zag met een aantal centen per kilo aan [[begrippenlijst#Verbruiksbelasting|verbruiksbelasting]]. |
De moeilijkheid zat hem echter in de bepaling van het bedrag dat de staat direkt van de eerste koper mocht eisen. De accijns werd namelijk vastgesteld op een bedrag per kilo zuivere suiker, [[begrippenlijst#Raffinade|raffinade]]. Maar in de havens werd alleen ruwe suiker, als het ware 'vervuilde raffinade' aangevoerd. Honderd kilo daarvan leverde zeker geen honderd kilo raffinade op, dus sloeg de staat de koper van die suiker ook niet voor het volle bedrag aan. Tot het midden van de negentiende eeuw hanteerde men een vaste verhouding tussen de accijns die ruwe suiker moest opbrengen en het bedrag wat men hief op het zuivere eindprodukt. | De moeilijkheid zat hem echter in de bepaling van het bedrag dat de staat direkt van de eerste koper mocht eisen. De accijns werd namelijk vastgesteld op een bedrag per kilo zuivere suiker, [[begrippenlijst#Raffinade|raffinade]]. Maar in de havens werd alleen ruwe suiker, als het ware 'vervuilde raffinade' aangevoerd. Honderd kilo daarvan leverde zeker geen honderd kilo raffinade op, dus sloeg de staat de koper van die suiker ook niet voor het volle bedrag aan. Tot het midden van de negentiende eeuw hanteerde men een vaste verhouding tussen de accijns die ruwe suiker moest opbrengen en het bedrag wat men hief op het zuivere eindprodukt. | ||
In de praktijk zat er een groot voordeel voor de raffinadeur in de grofheid van het systeem. Er was geen onderscheid naar de kwaliteit van ruwe suiker, en er was geen rekening gehouden met het werkelijke fabrieksverlies. Dus kon de raffinadeur uit een partij ruwe suiker vaak beduidend meer raffinade maken dan de staat veronderstelde. [[Afbeelding:Keuren_bietenoogst_Vierverlaten_1925.jpg|thumb|right|400px|Keuren van de bietenoogst]] | In de praktijk zat er een groot voordeel voor de raffinadeur in de grofheid van het systeem. Er was geen onderscheid naar de kwaliteit van ruwe suiker, en er was geen rekening gehouden met het werkelijke fabrieksverlies. Dus kon de raffinadeur uit een partij ruwe suiker vaak beduidend meer raffinade maken dan de staat veronderstelde. [[Afbeelding:Keuren_bietenoogst_Vierverlaten_1925.jpg|thumb|right|400px|Keuren van de bietenoogst]] | ||