Verbetering van de haveninstallaties tussen 1920 en 1940
Van Techniek in Nederland
| Regel 14: | Regel 14: | ||
Aan het einde van de negentiende eeuw werd in het stukgoedoverslagbedrijf in de regel gebruik gemaakt van zowel scheepsgerei als vaste walkranen. De walkranen waren het belangrijkst: het waren allemaal draaikranen, waarvan vele variaties bestonden en die in de loop van de jaren steeds werden verbeterd. De benuttingsgraad van deze kranen was echter laag. De kraan stond vaak stil om ruimte te bieden aan het stuwen, het bundelen van de lading – die bestond uit balen, dozen, zakken, kratten, kisten, vaten en andere verpakkingen – in een hijs, het weer uit elkaar halen van de hijs en het aan- en afhaken van de hijs. Dit alles bleef handwerk. De mechanisatie van de massagoedoverslag zorgde ervoor dat het handmatige karakter van de stukgoedbehandeling gemakkelijker als een probleem kon worden gedefinieerd.[[Noten H5#5-3|<sup>[3]</sup>]] De variatie in de afmetingen, de aard van de goederen en het grote aantal verschillende partijen per scheepslading maakten mechanisatie van de stukgoedoverslag echter erg lastig. | Aan het einde van de negentiende eeuw werd in het stukgoedoverslagbedrijf in de regel gebruik gemaakt van zowel scheepsgerei als vaste walkranen. De walkranen waren het belangrijkst: het waren allemaal draaikranen, waarvan vele variaties bestonden en die in de loop van de jaren steeds werden verbeterd. De benuttingsgraad van deze kranen was echter laag. De kraan stond vaak stil om ruimte te bieden aan het stuwen, het bundelen van de lading – die bestond uit balen, dozen, zakken, kratten, kisten, vaten en andere verpakkingen – in een hijs, het weer uit elkaar halen van de hijs en het aan- en afhaken van de hijs. Dit alles bleef handwerk. De mechanisatie van de massagoedoverslag zorgde ervoor dat het handmatige karakter van de stukgoedbehandeling gemakkelijker als een probleem kon worden gedefinieerd.[[Noten H5#5-3|<sup>[3]</sup>]] De variatie in de afmetingen, de aard van de goederen en het grote aantal verschillende partijen per scheepslading maakten mechanisatie van de stukgoedoverslag echter erg lastig. | ||
| − | De partijen in de Rotterdamse haven konden en wilden wellicht ook geen invloed uitoefenen op de manier waarop de goederen werden aangeleverd. De [[begrippenlijst#Stuwadoor|stuwadoors]] zagen wel mogelijkheden tot permanente bundeling van ladingeenheden, maar ze waren hierin alleen geïnteresseerd als ze er zelf direct voordeel van zouden hebben.[[Noten H5#5-4|<sup>[4]</sup>]] Zolang de rederijen de trage overslag van stukgoed niet als een acuut probleem definieerden, bleef het handmatige regime in stand. De opties voor verbetering werden vooral gezocht binnen het bestaande regime en zonder wijziging van de vorm van de lading. | + | De partijen in de Rotterdamse haven konden en wilden wellicht ook geen invloed uitoefenen op de manier waarop de goederen werden aangeleverd. De [[begrippenlijst#Stuwadoor|stuwadoors]] zagen wel mogelijkheden tot permanente bundeling van ladingeenheden, maar ze waren hierin alleen geïnteresseerd als ze er zelf direct voordeel van zouden hebben.[[Noten H5#5-4|<sup>[4]</sup>]] Zolang de rederijen de trage overslag van stukgoed niet als een acuut probleem definieerden, bleef het [[Mooie monsters|'''handmatige''']] regime in stand. De opties voor verbetering werden vooral gezocht binnen het bestaande regime en zonder wijziging van de vorm van de lading. |
In het deel van de stukgoedoverslag dat via de wal (kade of loods) verliep, was het nodig speciale middelen voor horizontaal transport en het stapelen in te zetten (in het massagoed werd alles gedaan met de grijperkraan). Deze activiteiten werden in Rotterdam vanaf 1920 gemechaniseerd door middel van elektrische wagens en [[begrippenlijst#Vorkheftruck|vorkheftrucks]], maar de belangrijkste ontwikkeling was de introductie van de [[De wipkraan|'''wipkraan''']] in het stukgoed, in 1927, waardoor de productiviteit van de ladingbehandeling sterk kon worden opgevoerd (zie kader). Het typische van een wipkraan was dat de stand van de [[begrippenlijst#Giek|giek]] kon worden veranderd zonder dat de overslagoperatie daarvoor hoefde te worden stilgelegd. Hierdoor kreeg de (draai)kraan een variabel en daarmee ook groter bereik. | In het deel van de stukgoedoverslag dat via de wal (kade of loods) verliep, was het nodig speciale middelen voor horizontaal transport en het stapelen in te zetten (in het massagoed werd alles gedaan met de grijperkraan). Deze activiteiten werden in Rotterdam vanaf 1920 gemechaniseerd door middel van elektrische wagens en [[begrippenlijst#Vorkheftruck|vorkheftrucks]], maar de belangrijkste ontwikkeling was de introductie van de [[De wipkraan|'''wipkraan''']] in het stukgoed, in 1927, waardoor de productiviteit van de ladingbehandeling sterk kon worden opgevoerd (zie kader). Het typische van een wipkraan was dat de stand van de [[begrippenlijst#Giek|giek]] kon worden veranderd zonder dat de overslagoperatie daarvoor hoefde te worden stilgelegd. Hierdoor kreeg de (draai)kraan een variabel en daarmee ook groter bereik. | ||