Wetenschappelijke landbouw als vernieuwingsbeweging

Van Techniek in Nederland

Ga naar: navigatie, zoek
Regel 15: Regel 15:
 
Toen de agrarische depressie in de Nederlandse landbouw na ca 1880 begon, richtten de boeren zich niet massaal tot de landbouwmaatschappijen om hulp, maar werden vrijwel alle organisaties met een sterk ledenverlies geconfronteerd.(18)Dit wijst er op dat de boeren het lidmaatschap van de landbouwmaatschappij eerder zagen als een vorm van luxe-consumptie in tijden van overvloed dan als een bron van steun in moeilijke tijden.
 
Toen de agrarische depressie in de Nederlandse landbouw na ca 1880 begon, richtten de boeren zich niet massaal tot de landbouwmaatschappijen om hulp, maar werden vrijwel alle organisaties met een sterk ledenverlies geconfronteerd.(18)Dit wijst er op dat de boeren het lidmaatschap van de landbouwmaatschappij eerder zagen als een vorm van luxe-consumptie in tijden van overvloed dan als een bron van steun in moeilijke tijden.
  
Om te onderzoeken hoe innovatieprocessen in de landbouw in de praktijk verliepen, zijn in de volgende artikelen drie voorbeelden uitgewerkt, die min of meer typisch zijn voor het spectrum aan technische veranderingen in de landbouw in de periode tot 1890: [[De guano|'''de guano''']] de eerste <kunstmest>, [[De Arendploeg|'''de Arendploeg''']], een uit de Verenigde Staten geïmporteerd type ploeg, en [[De stoomploeg|'''de stoomploeg''']], een voorbeeld van een poging tot mechanisering van het landbouwbedrijf. In de theorievorming over technische veranderingen in het landbouwbedrijf wordt een onderscheid gemaakt tussen arbeidsbesparende, veelal mechanische vernieuwingen en grondbesparende, meestal biologische innovaties.(19)Beide typen zijn hier vertegenwoordigd, zoals uit de volgende paragrafen zal blijken.
+
Om te onderzoeken hoe innovatieprocessen in de landbouw in de praktijk verliepen, zijn in de volgende artikelen drie voorbeelden uitgewerkt, die min of meer typisch zijn voor het spectrum aan technische veranderingen in de landbouw in de periode tot 1890: [[De guano|'''de guano''']] de eerste <kunstmest>, [[De Arendploeg|'''de Arendploeg''']], een uit de Verenigde Staten geïmporteerd type ploeg, en [[De stoomploeg|'''de stoomploeg''']], een voorbeeld van een poging tot mechanisering van het landbouwbedrijf. In de theorievorming over technische veranderingen in het landbouwbedrijf wordt een onderscheid gemaakt tussen arbeidsbesparende, veelal mechanische vernieuwingen en grondbesparende, meestal biologische innovaties.(19)Beide typen zijn hier vertegenwoordigd, zoals uit de volgende artikelen zal blijken.
Ook in een ander opzicht verschillen de drie innovaties sterk van elkaar: de stoomploeg vroeg een zeer omvangrijke investering en was mede daardoor alleen geschikt voor het zeer grote landbouwbedrijf, terwijl de guano al in betrekkelijk kleine hoeveelheden in een kleinschalig landbouwbedrijf gebruikt kon worden. De investering die de Arendploeg vergde, lag tussen beide in. Om deze redenen geven de drie geselecteerde innovaties een aardig beeld van de problemen waar technische vernieuwingen in de landbouw in de periode voor 1890 gewoonlijk mee gepaard gingen. Tenslotte zal in de laatste paragraaf worden ingegaan op het belang van deze (en andere technische veranderingen) voor de ontwikkeling van de produktie en de produktiviteit van de Nederlandse landbouw en voor de voedselvoorziening van de Nederlandse bevolking in de negentiende eeuw.
+
Ook in een ander opzicht verschillen de drie innovaties sterk van elkaar: de stoomploeg vroeg een zeer omvangrijke investering en was mede daardoor alleen geschikt voor het zeer grote landbouwbedrijf, terwijl de guano al in betrekkelijk kleine hoeveelheden in een kleinschalig landbouwbedrijf gebruikt kon worden. De investering die de Arendploeg vergde, lag tussen beide in. Om deze redenen geven de drie geselecteerde innovaties een aardig beeld van de problemen waar technische vernieuwingen in de landbouw in de periode voor 1890 gewoonlijk mee gepaard gingen.

Versie op 30 mei 2007 15:08